Hale namiotowe a przepisy i wymagania ppoż. Jakie warunki musi spełniać magazyn, lub inny obiekt?

Planując budowę hali namiotowej należy uwzględnić szereg wymogów budowlanych m.in.: uwarunkowania środowiskowe, warunki zabudowy dla działki lub miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Warto też zapoznać się z wymaganiami ppoż. dla magazynów, aby nowy obiekt zapewniał bezpieczeństwo przyszłym użytkownikom. Jest to istotne nie tylko z uwagi na tak ważną ochronę pracowników firmy i jej mienia. Odpowiednie zrozumienie i wdrożenie wymagań ochrony przeciwpożarowej jest też obowiązkiem prawnym każdego inwestora.

Jak więc zabezpieczyć halę namiotową przed pożarem? Na jakie parametry zwracać uwagę w specyfikacji? Jaka jest odporność ogniowa hal namiotowych Łukasiuk?

Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Hale namiotowe, popularne z uwagi na swoją wszechstronność i mobilność, są coraz częściej wykorzystywane we wszystkich sektorach, gdzie znajdują różne zastosowanie – od hal produkcyjnych po magazynowe. Ich unikalna konstrukcja i przeznaczenie wymagają jednak szczególnej uwagi w kontekście bezpieczeństwa przeciwpożarowego.

Warunki, jakie powinna spełniać hala jako budynek tymczasowy, określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury ⁽¹⁾. Zgodnie z nim (a dokładnie z § 286 tech. war. budynków, Wymogi techniczne dotyczące budynku tymczasowego) taki budynek musi spełniać konkretne wymogi przeciwpożarowe. 

Wybrane wymagania ppoż. dla budynku tymczasowego (hali magazynowej, rolniczej, produkcyjnej itp.):

1. Powinien być wykonany co najmniej w klasie „E” odporności pożarowej, jeśli ma to być obiekt przeznaczony m.in. do pobytu ludzi.  
2. Nie powinien mieć kondygnacji podziemnych, a także nie może mieć więcej niż 2 kondygnacje nadziemne.
3. Powinien być usytuowany w odpowiedniej odległości od innych budynków. Według rozporządzenia odległość hali produkcyjnej od innego budynku może wynosić od 2 do 20 metrów. Dokładną odległość wylicza się na podstawie różnych parametrów, w tym specyfikacji budynków i tego, czy zewnętrzne ściany lub przekrycie dachu mają właściwości rozprzestrzeniające ogień. (Do wyznaczania minimalnej odległości budynku tymczasowego od innego budynku mają zastosowanie przepisy określające odległości między budynkami ZL, PM lub IN, o których mowa w § 271 i § 273 ust. 1. wspomnianego Rozporządzenia Ministra Infrastruktury.)

Więcej informacji na temat odległości między halą namiotową a innymi budynkami zawarliśmy w artykule: Odległość hali magazynowej, produkcyjnej namiotowej od budynku lub granicy działki — ile powinna wynosić?

Poza przepisami i wymaganiami ppoż. warto znać też klasy odporności pożarowej i klasy odporności ogniowej, aby móc zweryfikować ofertę budowy hali i wiedzieć, jak interpretować poszczególne parametry.

Klasy odporności pożarowej

Pod tym pojęciem kryje się określenie odporności pożarowej całego budynku. Przy czym klasa odporności pożarowej jest ściśle powiązana z inną klasyfikacją – z klasą odporności ogniowej poszczególnych elementów budynku.

W zależności od tego, jaką klasę odporności ogniowej mają: konstrukcja, dach, przekrycie dachu, stron, ściany zewnętrzne i wewnętrzne, taką klasę odporności pożarowej będzie miał budynek.

Funkcjonuje 5 klas: A, B, C, D i E, przy czym najwyższą jest tu klasa A.

Klasy odporności ogniowej

Klasyfikacja odporności ogniowej (odporności na ogień) wyrażana jest przez określone wskaźniki – znane jako REI (gdzie R oznacza nośność, E – szczelność ogniową, I – izolacyjność ogniową). Liczby w klasyfikacji wskazują czas, przez ile minut materiał może wytrzymać działanie ognia, zanim ulegnie zniszczeniu.

Co więc oznacza REI 60, a co REI 120? W pierwszym przypadku oznacza to, że dany materiał będzie spełniał swoje właściwości użytkowe, opierał się pożarowi przez 60 minut. W drugim przypadku będzie to trwało 120 minut.

Obok klasyfikacji odporności ogniowej mamy też klasyfikację ogniową, odnoszącą się do reakcji danego produktu na ogień, określającą, czy materiał się pali, jak szybko się pali, ile wytwarza się przy tym energii i ile dymu. Znajomość klasy ogniowej ułatwia m.in. dobór odpowiednich środków ochrony przeciwpożarowej, ponieważ pozwala przewidzieć zachowanie materiału w warunkach pożaru.

Warto jednak zaznaczyć, że klasyfikacja ogniowa określa zachowanie produktu wyłącznie w specyficznych, a do tego kontrolowanych warunkach, przygotowanych na potrzeby testu. W rzeczywistych sytuacjach reakcja produktu na ogień może być całkowicie odmienna.

Dlatego poza zadbaniem o to, aby hala namiotowa została wykonana rzetelnie, z odpowiednich materiałów, z uwzględnieniem wszystkich szczegółów konstrukcyjnych i zgodnie z projektem, należy koniecznie wyposażyć ją w dodatkowe systemy zabezpieczeń przed pożarem.

Każde dobre i skuteczne zabezpieczenie przed pożarem to tak naprawdę ochrona użytkowników obiektu oraz towarów, maszyn i plonów w nim przechowywanych.

W przypadku hal namiotowych najczęściej stosowanym rozwiązaniem przeciwpożarowym są stałe układy gaśnicze (zaleca się je w przypadku dużych hal namiotowych). Piana gaśnicza skutecznie zapobiega rozprzestrzenianiu się ognia, sprawdza się w gaszeniu pożaru ciał stałych i cieczy niereagujących na wodę oraz zmniejsza temperaturę w zajętym przez ogień wnętrzu.

Jednak poza systemem gaśniczym można też zainstalować inne urządzenia, systemy klasyfikowane jako metody czynne w ochronie przeciwpożarowej. Na przykład:

• automatyczne systemy tryskaczowe – do gaszenia pożaru wodą;
• czujniki przeciwpożarowe – do szybkiego wykrywania pożaru;
• alarmy klapowe – do usuwania nadmiaru dymu i ciepła z hali namiotowej.

Oczywiście, wyżej wymienione urządzenia powinny być regularnie testowane i konserwowane, aby zawsze i bez zarzutu spełniały swoją funkcję.

Innym rozwiązaniem, które też przekłada się na efektywne zabezpieczenie stalowych konstrukcji hal namiotowych przed pożarem, jest stosowanie metod biernego (pasywnego) przeciwdziałania. Za takie uważane są izolacje pasywne termicznie i izolacje aktywne termicznie. Do pierwszych zalicza się masy natryskowe, okładziny z płyt oraz ich połączenia (tzw. zabezpieczenia hybrydowe). Drugie to m.in. pęczniejące powłoki przeciwogniowe, czyli takie, których właściwości zmieniają się pod wpływem wysokiej temperatury.

Działaniem, o którym nie wolno zapominać przy ochronie ppoż., jest też regularne szkolenia z zakresu procedur bezpieczeństwa pożarowego i ewakuacji dla personelu korzystającego z hali. Szkolenia te pomagają w szybkim i skutecznym reagowaniu w przypadku wybuchu pożaru.

Należy też zapewnić wyraźnie, zrozumiałe dla użytkowników plany ewakuacyjne i łatwo dostępne, wyraźnie oznakowane drogi ewakuacyjne. Plany i rozmieszczenie dróg ewakuacyjnych muszą być adekwatne do rozmiaru hali namiotowej i jej przeznaczenia.

Podstawą bezpieczeństwa pożarowego jest zastosowanie odpowiednich, jakościowych materiałów i zgodne z projektem wykonawstwo. Dlatego do produkcji naszych hal używamy materiałów od renomowanych i sprawdzonych producentów, a także projektujemy i wznosimy je w sposób maksymalnie bezpieczny dla użytkowników, z zachowaniem norm budowlanych, zgodnie z obowiązującymi normami BHP i ppoż.

Hale namiotowe marki Łukasiuk to standardowo obiekty w klasie pożarowej E, w których można przechowywać, magazynować produkty, materiały o obciążeniu ogniowym nie większym niż 500MJ/m2. Jednak jeśli jest taka potrzeba, możemy dostosować halę namiotową do klasy D, a pozwala na to przede wszystkim stalowa konstrukcja. Wymaganą odporność ogniową konstrukcji głównej R30 uzyskujemy przez jej malowanie. Przy czym hala nie może mieć więcej niż 1000 m2 powierzchni.

Warto zaznaczyć, że plandeki PVC, których używamy (standardowo o gramaturze 650g/m2 lub 660g/m2), mają najlepszy z możliwych atest trudnopalności plandek – tj. klasę B-s2,d0, co klasyfikuje dach, wykonany z takiej plandeki w klasie ognioochronności SRO (słabo rozprzestrzeniające ogień).

Zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego w halach namiotowych jest złożonym procesem. Wymaga znajomości materiałów, zasad projektowania, dobrego doboru instalacji systemów bezpieczeństwa. Przestrzeganie wymagań ppoż. przy budowie magazynów nie tylko chroni życie i mienie, ale także buduje zaufanie osób, dla których powstają. Na pewno więc w razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze warto zasięgnąć opinii odpowiednich służb lub rzeczoznawcy do spraw ppoż.

 
^{(1) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Dz.U.2019.1065 t.j. z dnia 2019.06.07, § 286.}