Co to jest komponent prefabrykowany? Prefabrykaty to półprodukty przeznaczone do montażu na placu budowy. Wykonawcy inwestycji coraz chętniej sięgają po tego typu rozwiązania. Doskonałym przykładem tego, jak wiele korzyści daje stosowanie prefabrykatów, jest hala namiotowa. Mobilność, szybki montaż i modułowość to cechy, dzięki którym hale prefabrykowane znalazły zastosowanie w wielu branżach.
Konstrukcje stalowe prefabrykowane
Na plac budowy hali namiotowej przyjeżdżają gotowe elementy konstrukcji stalowej. Są to między innymi słupy, belki, dźwigary, płatwie, rygle, stężenia oraz elementy złączne. W tego typu konstrukcjach stosuje się profile zimnogięte lub gorącowalcowane wykonane ze stali konstrukcyjnej S235, S355 oraz S235J.
Wszystkie komponenty są wykonywane zgodnie ze zbiorem norm EN 1090. Składa się on z trzech części:
- EN 1090-1: „Zasady oceny zgodności elementów konstrukcyjnych”.
- EN 1090-2: „Wymagania techniczne dotyczące konstrukcji stalowych”.
- EN 1090-3: „Wymagania techniczne dotyczące wykonania konstrukcji aluminiowych”.
Punkt pierwszy normy EN 1090-1:2009 dotyczy oceny zgodności:
- elementów, zestawów elementów konstrukcyjnych wytworzonych ze stali oraz ich właściwości wprowadzanych na rynek wyrobów budowlanych,
- elementów stalowych, które wykorzystywane są w konstrukcjach zespolonych i żelbetowych,
- elementów stanowiących zestawy lub wykorzystywanych bezpośrednio w konstrukcjach budowlanych,
- elementów konstrukcyjnych produkowanych seryjnie i nieseryjnie,
- elementów wykonanych z wyrobów konstrukcyjnych walcowatych, profilowanych na zimno lub z zastosowaniem innych technologii (m.in z kształtowników, prętów czy odkuwek).
Ważną rolę odgrywają również inne normy. Mowa przede wszystkim o przepisach zawartych w następujących dokumentach:
- PN-EN 10163-1:1999 Stal. Powierzchnia blach grubych i uniwersalnych oraz kształtowników walcowanych na gorąco. Wymagania ogólne.
- PN-73/H-92127 Blachy stalowe żeberkowe.
- PN-EN 10016-2:1999/ Ap1:2003 Walcówka ze stali niestopowej do ciągnienia i/lub walcowania na zimno. Wymagania dla walcówki ogólnego przeznaczenia.
- PN-EN 10056-1:2000 Kątowniki równoramienne i nierównoramienne ze stali konstrukcyjnej.
- PN-EN 10162:2005 Kształtowniki stalowe wykonane na zimno. Warunki techniczne dostawy. Tolerancje wymiarów i przekroju poprzecznego.
- PN-B-03207:2002 Konstrukcje stalowe – Konstrukcje z kształtowników i blach profilowanych na zimno – Projektowanie i wykonanie.
- PN-B-06200:2002 Konstrukcje stalowe budowlane – Warunki wykonania i odbioru -Wymagania podstawowe.
- PN-71/H-97053 Ochrona przed korozją. Malowanie konstrukcji stalowych. Ogólne wytyczne
- PN-EN 288 Wymagania dotyczące technologii spawania metali i jej uznawanie.
- PN-EN ISO 14731:2006 Spawalnictwo. Nadzór spawalniczy. Zadania i odpowiedzialność.
Poszczególne elementy konstrukcji stalowej są montowane na fundamentach (najczęściej bezpośrednich). Komponenty są wykonywane zgodnie z wytycznymi zawartymi w projekcie budowlanym. Niezależnie od gabarytów obiektu, proces montażowy wygląda zawsze tak samo. Jest to możliwe właśnie dzięki modułowości konstrukcji.
Inne przykłady komponentów prefabrykowanych
W budynkach tradycyjnych ściany powstają w długim procesie murowania. W halach namiotowych wygląda to zupełnie inaczej. W zależności od tego, jaki rodzaj hali wybierze inwestor (Classic lub Thermo), na plac budowy przyjeżdżają gotowe do przykręcenia płyty warstwowe lub arkusze blachy. Skraca to czas montażu, jednocześnie dając inwestorowi pełną swobodę wyboru detali (np. kolorystyki).
Hale namiotowe typu Thermo charakteryzują się obudową ścian wykonaną z płyt warstwowych oraz dachem pneumatycznym. Jest to technologia, która zapewnia bardzo dobre parametry termoizolacyjne. W halach nieizolowanych ściany są wykonane z blachy, natomiast dach stanowi pojedyncza plandeka.
W obu przypadkach dach jest również półproduktem gotowym do montażu na danej konstrukcji. Jest dostosowany do wymiarów i specyfiki technicznej obiektu.
Zalety prefabrykacji hal namiotowych
Największą zaletą prefabrykowanych hal namiotowych jest szybkość montażu. Obiekt może powstać już w kilka lub kilkanaście dni od rozpoczęcia prac. Jest to cecha, która daje halom znaczną przewagę nad obiektami murowanymi. Nowoczesny przemysł, rolnictwo czy też branża eventowa coraz częściej wymagają szybkich, modułowych rozwiązań, które pozwolą dostosować się do zmieniającego się rynku.
Stosowanie prefabrykatów w montażu hal namiotowych daje również gwarancję wysokiej jakości komponentów. Dlaczego? Otóż wszystkie elementy są wykonywane w sposób powtarzalny, co pozwala zmaksymalizować precyzję ich wykonania. Elementy konstrukcji stalowej, które przyjeżdżają na dany plac budowy, były już wykonywane setki lub tysiące razy. Dzięki temu producent miał sporo okazji, aby wyeliminować wszelkie niedociągnięcia i błędy konstrukcyjne.
Mimo tego, że hale namiotowe są wykonane z prefabrykatów, inwestor zachowuje możliwość dostosowania obiektu do własnych potrzeb. Ma on do wyboru szeroką gamę rozwiązań, zaczynając na tak podstawowych kwestiach, jak gabaryty obiektu, kończąc na detalach typu stolarka otworowa.
Hale prefabrykowane a cena i czynniki ją kształtujące
Cena hali prefabrykowanej zależy od wielu czynników. Na ostateczny koszt inwestycji składają się gabaryty obiektu, wybrane rozwiązania techniczne oraz forma współpracy. Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu pt. Hala 1000 m² w praktyce: jak przebiega budowa takiej hali namiotowej i od czego zależy cena?
Jak powstaje hala namiotowa prefabrykowana?
Montaż prefabrykowanych elementów to tylko część procesu powstawania hali namiotowej. Bardzo ważne są również inne etapy. Zanim będzie można wznieść konstrukcję stalową, niezbędne jest przygotowanie gruntu. Nierzadko wiąże się to z wyrównaniem terenu, wykonaniem odwodnienia czy też utylizacją nieużytków. Następnie przygotowywane są wspomniane wcześniej fundamenty. Łukasiuk projektuje i stosuje fundamenty o wymiarach 1 x 1 x 1 m. Jest to idealne rozwiązanie pod słupy stanowiące trzon konstrukcji stalowej. Poza tym przy realizacji można zastosować też fundamenty prefabrykowane.
Równie ważny jest końcowy etap procesu budowy hali namiotowej. Niezwykle istotną kwestią jest przygotowanie posadzek. Posadzka musi być przystosowana do charakterystyki składowanych w hali materiałów lub maszyn i procesów transportowych. W niektórych przypadkach posadzka betonowa może być niewystarczająca i wtedy konieczne jest przygotowanie np. posadzki z powłoką żywiczną.
Kolejne etapy to: obróbki blacharskie, montaż stolarki otworowej, instalacji branżowych i technologicznych oraz szeroko pojęte wyposażenie obiektu. Zakres tych prac zależy od tego, jaką rolę ma odgrywać hala w danym przedsiębiorstwie.
Hala prefabrykowana a formalności
Większość hal namiotowych powstaje na podstawie pozwolenia na budowę. Aby uzyskać takie pozwolenie, należy we właściwym urzędzie złożyć wniosek o pozwolenie na budowę. Do wniosku, oprócz projektu budowlanego, należy dołączyć m.in. decyzję o wydaniu warunków zabudowy (jeśli w danym obszarze nie występuje Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego), wypis z rejestru gruntów dla swojej działki oraz działek sąsiednich, wyrys z mapy ewidencji gruntów.
Alternatywą jest wzniesienie hali namiotowej na podstawie zgłoszenia. Nie zawsze jednak jest to możliwe. Proces ten jest znacznie prostszy, ale tak wzniesioną halę namiotową można eksploatować maksymalnie 180 dni.
Inwestor ma do wyboru również dwa sposoby współpracy z wykonawcą inwestycji. Pierwszy z nich to forma standardowa, czyli z podziałem obowiązków między inwestorem a wykonawcą. Drugim wariantem jest generalne wykonawstwo, w którym wykonawca bierze wszystkie obowiązki (również formalności) na siebie.
Hale prefabrykowane – dla każdego biznesu
Zalety hal prefabrykowanych pozwalają na ich efektywne wykorzystanie praktycznie w każdej branży. Każdy obiekt może być dostosowany do indywidualnych potrzeb. Namioty stanowią doskonałe uzupełnienie powierzchni magazynowej dla nowoczesnego przemysłu. Mogą być wykorzystywane jako garaże lub nawet hangary samolotowe. Z drugiej strony, sprawdzają się jako hale wystawowe, zadaszenia dla kortów tenisowych czy stadniny koni. W rolnictwie mogą być magazynami pasz i płodów rolnych.
Biorąc pod uwagę tak szeroką gamę zastosowań i szybki montaż dzięki prefabrykowaniu kluczowych elementów, hale stają się pierwszym wyborem inwestorów. Tym samym wypierają z rynku tradycyjne budynki murowane.